साइनाे समाचारदाता/पथरी, २८ बैशाख
लकडाउनले धेरै नेपालीको ब्यापार ब्यावसायलाई धरासायी बनायो । लकडाउनका कारण कतिले ब्यापार छाडेर पलायन भए भने कतिलाई लकडाउन नै अवसर बनिदियो । त्यस्तै एक उदाहरण बनेका छन् मोरङ पथरी शनिश्चरेका खगेन्द्र प्रसाद लिम्बु । जग्गा कारोवार गर्दै आएका लिम्बुका लागि लकडाउन ट्रनिङ पोईन्ट बन्यो ।
लकडाउनका कारण जग्गा कारोवार छाडेर ड्राईगन खेतीमा लाग्नु भएको खगेन्द्र प्रसाद लिम्बुलाई राम्रै सफल्ता मिल्यो । लिम्बुले साथी भाइको सल्लाहा अनुसार १ करोड ३० लाखको लागानीमा ड्राईगन खेती सुरु गर्नु भयो । २ विगाहा १० कठ्ठा क्षेत्रफलमा लगाएको २३ सय विरुवाले उत्पादन दिन सुरु गरेको छ । पथरी शनिश्चरे ८ मा रहेको मेद्यावी कृषी फर्ममा ३ जनाले रोजगारी पाएका छन । खेति सुरु गर्दा ३ महिना सम्म ७/८ जनाले रोजगार पाएका थिए । “युवा शक्ति विदेश पलायन हुनुभन्दा आफ्नै मुलुकमा उत्पादनमा जोडिनु पर्छ भन्दै ड्रायगन फुड खेतीको सुरुवात गरेको हुँ” लिम्बुले भने । सुरु सुरुमा समस्या भए पनि फल दिन थालेपछी आन्नद भएको लिम्बुले बताउनु भयो ।
नेपालमा सफल्ता पाउदै गरेको सायमा रेड सि प्रजातीको नौलो तथा मिठो फल ड्राईगन फ्रुट खेती तर्फ कृषकको आकषर्ण बढ्दै गएको छ । कृषि पेसामा आत्मानिर्भर हुन भएका लिम्बु ड्राईगन फ्रुट खेतीमा रमाइरहनु भएको छ । १५ महिना अघि लगाएको ड्राईगन खेतीले फल दिन थालेको छ । एक पटकको मेहनतले लामो समय राम्रै फल दिने भएकाले सबै कृषकले यो खेति गर्दा राम्रो हुने लिम्बुको भनाई छ ।
ड्रायगन फ्रुट संगै भित्र भित्र बुटे खेती गर्न सकिन्छ भएकाले नगदे बालीले समेत स्थान पाउने गर्दछ । १ पोलबाट बार्षीक १ सय ५० केजि सम्म फल उत्पादन हुने गर्दछ । बजारमा ड्रायगन फ्रुट प्रतिकेजी ५ देखि ८ सय पर्ने गर्दछ । पछिल्लो समय बजारमा प्रतिस्पर्धा धेरै भएको कारण सोचेअनुसार मुल्य नपाउने पो हो कि भन्ने चिन्ता छ । तर बाहिरी देशबाट आएको फल भन्दा नेपालमा उत्पादन भएको फल स्वादिलो र पोसिलो हुने भएकोला बजार भाउ राम्रै पाउने लिम्बुले बताउनु भयो ।
सिँचाइ सुविधा कम भएको रुखो जमिनमा पनि ड्रागन फ्रुटले उत्पादन दिने भएकाले यस खेतीतर्फ कृषकहरु आर्कषित हुदै आएका छन् । ग्रामीण र सहरी क्षेत्रमा मानिसले यस खेतिलाई ब्यावसायीक खेतिका रुपमा लिन थालेका छन । मोरङको बेलबारी नगरपालिका वडा नं. १० का वडाध्यक्ष गंगा याक्खा, पथरी शनिश्चरेका ६ पुर्व वडाध्यक्ष जयबहादुर तामाङ, पथरी शनिश्चरे २ का प्रवेश राई र सुनबर्षि नगरपालिकाका गणेश राईले ब्यावसायीक ड्रायगन खेति गर्दै आएका छन ।
ड्रायगन खेति सुख्खा र पानी नजम्ने नेपालको सबै ठाउमा हुने गर्दछ । एक पटक लगाएको खेतिले २५ बर्ष सम्म आम्दानी दिने ब्यावसाय भएकाले यस प्रति कृषकको आकर्षण बढेदै गएको छ । सरकारले ड्रायागन फ्रुट खेतीमा युवालाई आकर्षण गर्न सके बेरोजगारी घट्नुका साथै कृषी क्रान्तीले सफल्ता पाउने थियो ।
